Korzystanie z wkrętaków dynamometrycznych zdecydowanie różni się od pracy z wkrętakami tradycyjnymi. Największą różnicą jest oczywiście kontrola nad momentem obrotowym, którą wkrętaki dynamometryczne, w przeciwieństwie do tradycyjnych, zapewniają. Przyjrzyj się wykresom poniżej: pierwszy przedstawia pracę z tradycyjnymi wkrętakami, a drugi – z wkrętakiem dynamometrycznym.

Na wykresie po lewej widać, że w przypadku pracy tradycyjnym wkrętakiem, moment obrotowy zależy tylko i wyłącznie od zastosowanej przez operatora siły. To, kiedy użytkownik narzędzia przerwie wkręcanie, decyduje o osiągniętym momencie obrotowym.

Łatwo zauważyć, że w takim przypadku poprawne dokręcenie połączenia z zadanym momentem obrotowym jest całkowicie niewykonalne. Nawet operator z długoletnim doświadczeniem nie ma szans uzyskać powtarzalnych wyników pracując “na oko” - raz dokręci połączenie nieco mocniej, raz nieco słabiej, a nawet jeśli raz na jakiś czas trafi, całkowicie przypadkowo, w zadany moment, to nie będzie w stanie powtórzyć tego wyniku przy następnych dokręceniach.

Drugi wykres pokazuje, że dzięki narzędziom pozwalającym na ustawienie momentu obrotowego, siła jest przykładana tylko do określonej wartości. Po jej przekroczeniu proces wkręcania zostaje zatrzymany. Oznacza to, że korzystając z narzędzi dynamometrycznych, możemy pracować szybciej, bez obaw osiągając powtarzalny wynik za każdym razem.

Korzystając z narzędzi dynamometrycznych proces dokręcania odbywa się tylko do założonej wartości. Po jej osiągnięciu następuje pewien rodzaj sygnalizacji dla operatora. W zależności od modelu i producenta, wkrętaki sygnalizują osiągnięcie założonego momentu obrotowego w różny sposób. Przyjrzyjmy się pięciu najpopularniejszym.

1.    Wskazówkowe

W trakcie pracy wskazówka przesuwa się po skali i obserwując ją operator widzi, kiedy ma przykładać siłę. Korzystając z narzędzi wskazówkowych wciąż narażamy się na możliwy bardzo duży błąd związany z odczytem wartości.

2.    Wskazówkowe z tarczą i dwiema wskazówkami

Na tarczy takiego narzędzia usytułowane są dwie wskazówki. Jedna jest niezwiązana z mechanizmem wkrętaka – w trakcie pracy swobodnie (przez zahaczenie) podażą za wskazówką główną, połączoną jest z mechanizmem. Operator w trakcie pracy obserwuje wskazanie założonego momentu na tarczy i po odpuszczeniu siły może sprawdzić w którym miejscu pozostała wskazówka pomocnicza. Tego rodzaju pomiar również jest obarczony sporym błędem odczytu i nie gwarantuje osiągnięcia założonego celu oraz powtarzalności. Często z kolei są wykorzystywane przy pracach kontrolnych.

3.    Klucz łamany

Klucz, który w chwili osiągnięcia założonego momentu składa się i przestaje przenosić moment obrotowy. Gwarantuje przerwanie pracy w odpowiednim momencie, ale przed ponownym dokręceniem trzeba go znowu rozłożyć.

4.    Klucz z mechanizmem pryzowym

 Klucz taki pracuje do momentu osiągniecia założonego momentu a następnie dwukrotnie klika w sposób odczuwalny i słyszalny dla operatora. Klucz jest automatycznie gotowy do ponownego użycia, ale jeśli zdarzy się, że operator zignoruje sygnał wyzwolenia, narzędzie dalej będzie przenosić moment obrotowy. Takie rozwiązanie jest często łączone z dodatkową sygnalizacja optyczną. Przykładem takiej sygnalizacji jest wysuwający się czerwony przycisk, który po zwolnieniu nacisku chowa się z powrotem.

5.    System wysprzęglania

Najlepszą konstrukcją używana obecnie przy wkrętakach dynamometrycznych jest system wysprzęglania. Korzystając z takiego narzędzia po prostu nastawiamy zadany moment obrotowy na skali. Po jego osiągnięciu mechanizm zacznie się ślizgać, dzięki czemu nawet, jeżeli nie przestaniemy dokręcać, to i tak nie przekroczymy nastawionego momentu. Mamy tu do czynienia z całkowitą niezawodnością i powtarzalnością systemu. Wkrętak tego typu jest również natychmiast gotowy do dalszej pracy.

Jak widać, system z wykorzystaniem sprzęgła pozwala na dużo szybszą pracę. Proces jest powtarzalny, a narzędzie cały czas gotowe do pracy. Co najważniejsze, operator  nigdy nie ma możliwości przekroczenia założonej wartości momentu obrotowego.

W kolejnym artykule o wkrętakach dynamometrycznych poruszymy tematy jednostek używanych do pomiaru siły oraz klasyfikacji wkrętaków ze względu na sposób nastawu założonego momentu.