Narzędzia dla elektryków z izolacją VDE

Mówi się, że wykonując jakiekolwiek prace przy urządzeniach i instalacjach, do których może być doprowadzone napięcie, należy używać narzędzi izolowanych przeznaczonych do prac elektrycznych.

Narzędzia dla elektryków z izolacją VDE

Mówi się, że wykonując jakiekolwiek prace przy urządzeniach i instalacjach, do których może być doprowadzone napięcie, należy używać narzędzi izolowanych przeznaczonych do prac elektrycznych.

Ale dlaczego? Przecież tam nie ma prądu!

W każdym miejscu pracy elektryka trzeba zawsze przestrzegać pięciu podstawowych zasad:

1. Odłącz zasilanie.
2. Zabezpiecz przed ponownym włączeniem.
3. Upewnij się, że na pewno nie ma napięcia.
4. Osłoń lub odseparuj sąsiadujące elementy pod napięciem.
5. Zastosuj uziemienie.

Zasady te są proste, ale w praktyce może to być bardziej skomplikowane. Zwłaszcza, gdy w grę wchodzą różne czynniki , takie jak:

• rutyna – przecież robiłem to już tyle razy;
• pośpiech – praca pod presją czasu;
• brak możliwości odłączenia zasilania – linii produkcyjna musi działać;
• niekompletna lub wadliwa dokumentacja – brak przeglądów okresowych i modernizacji instalacji.

Właśnie w celu uniknięcia takich niebezpiecznych sytuacji używamy narzędzi w izolacji. Najważniejsze jest to, że zabezpieczą zdrowie i życie pracownika, przy jednoczesnej ochronie elementów przed zwarciem i zniszczeniem.

Narzędzia przeznaczone do prac pod napięciem muszą być wykonane zgodnie z normami IEC. Użytkownik musi posiać 100% gwarancji, że nigdy nie pomyli narzędzi do pracy w warsztacie mechanicznym z narzędziami nieprzystosowanymi dla elektryka. Muszą się one wyróżniać, dlatego firma Wiha, przy narzędziach z rękojeściami wielokomponentowymi specjalnie wprowadziła kolory żółty i czerwony, natomiast przy jednokomponentowych kolor czerwony dla całego narzędzia.

Najważniejsza jest kontrola!

Oczywiście sama kolorystyka narzędzi w żadnym przypadku nie decyduje o dopuszczeniu ich do pracy pod napięciem. Materiał, z którego wykonana jest rękojeść musi być izolatorem i gwarantować bezpieczeństwo przy kontakcie z napięciem 1000 V prądu stałego AC oraz 1 500 V prądu zmiennego DC. Cały proces produkcji narzędzi opiera się na stałej kontroli poszczególnych operacji technologicznych. Dodatkowo, zawsze po jego zakończeniu, wybrane losowo narzędzia z każdej partii poddawane są testom symulującym skrajne warunki pracy. Dokładnie przeprowadza się ich pięć:

1. Kontrola wytrzymałości izolacji na uderzenia po uprzednim schłodzeniu – łatwo możemy sobie wyobrazić pracę zimą na zewnątrz, gdy przez całą noc narzędzia były przechowywane w nieogrzewanym samochodzie. Dlatego w naszych testach narzędzie jest trzymane w chłodni w temperaturze -25°C, a następnie sprawdzeniu poddawany jest materiał izolacyjny, gdzie testujemy jego odporność na uderzenia. Izolacja nie może ulec pęknięciu lub skruszeniu.

2. Kontrola właściwości elektrycznych izolacji – zdarza się, że praca wykonywana jest w wilgotnej atmosferze lub w czasie deszczu. Suche czy mokre narzędzia zawsze muszą być bezpieczne. Dlatego przez 24 godziny narzędzia są zanurzone w wodzie, a po tym czasie poddane zostają 3-minutowemu testowi pod napięciem 10 000 V AC. Podczas badania nie może nastąpić przeskok napięcia lub przebicie.

3. Kontrola przyczepności powłoki izolacyjnej – pracując w gorący, letni dzień narzędzia leżące na słońcu narażone są na działanie wysokich temperatur. Podobnie jak podczas prac w pobliżu urządzeń wytwarzających wysoką temperaturę. Nie może to mieć negatywnego wpływu na połączenia izolacji. Podczas testów narzędzia nagrzewane są w temperaturze 70°C przez okres 168 godzin. Po tym czasie zostają umieszczone w specjalnym stojaku i poddane próbie ściągnięcia powłoki izolacyjnej pod obciążeniem 500 N. Izolacja nie może się przesunąć lub odkształcić.

4. Kontrola wytrzymałości na nacisk – trzeba sprawdzić, czy w wysokiej temperaturze i pod naciskiem izolacja dalej spełni swoje zadanie. Szczypce nagrzane do temperatury 70 °C poddawane są naciskowi punktowemu 20 N oraz obciążeniu elektrycznemu 5 000 V AC.

Podczas testu nie może dojść do przebicia.

5. Kontrola właściwości palnych – materiał izolacyjny na narzędziu poddawany jest przez 10 sekund działaniu płomienia. Po wyjęciu materiał izolacyjny nie może płonąć.

W przypadku negatywnego wyniku nawet jednego z testów cała partia produkcyjna wycofywana jest do utylizacji.

Jeżeli wszystkie wyniki przeprowadzonych testów są pozytywne, cała partia trafia jeszcze do indywidualnej kontroli. Każde narzędzie, pojedynczo poddawane jest kontroli pod napięciem 10 000 V AC czyli z zachowaniem 10-krotnej rezerwy bezpieczeństwa. Wystarczy, że jedno z narzędzi nie przejdzie tego testu, cała partia produkcyjna z jakiej pochodzi podlega utylizacji.

Podsumowując:  narzędzia poddawane są podwójnej kontroli bezpieczeństwa dla uzyskania 100% gwarancji bezpieczeństwa ich użytkowników. Dopiero wówczas możemy stwierdzić, że mamy narzędzie izolowane do prac elektrycznych pod napięciem 1000 V AC z międzynarodowym certyfikatem VDE. Informacja o certyfikacji znajduje się również na każdym narzędziu:

Co oznacza skrót VDE?

To nazwa niemieckiego urzędu kontroli zajmującego się badaniami i dopuszczaniem urządzeń elektrotechnicznych do obrotu. Po przeprowadzeniu badań i odpowiednich testów urząd, gwarantuje ich bezpieczeństwo. VDE zajmuje się także opracowaniem specjalistycznych norm, które opisują i określają zarówno sposób postępowania z narzędziami oraz procesy ich produkcji. Określa zasady kontroli wszystkich elementów, w tym również narzędzi i materiałów ochrony osobistej związanych z pracami w środowisku elektrycznym. W przeszłości większość państw miała własne normy i przepisy w tym zakresie, ale obecnie certyfikaty VDE są honorowane i uznawane w całej Europie oraz większość krajów na świecie.

Poniżej przykłady innych oznaczeń stosowanych w poszczególnych krajach:

Akcesoria z VDE opuszczając zakład produkcyjny jest bezpieczne i chroni użytkownika w jego codziennej pracy. Narzędzia VDE powinny być używane zgodnie z przeznaczeniem do prac elektrycznych. Przechowywane w taki sposób, aby powłoka izolacyjna nie miała kontaktu z ostrymi elementami w torbie narzędziowej. Przed rozpoczęciem pracy powinny być poddane przeglądom, a w przypadku stwierdzenia mechanicznego uszkodzenia powłoki ochronnej całkowicie wyłączone z dalszej pracy. Pamiętajmy, że najważniejsze jest zdrowie i życie użytkownika! Zabronione i niedopuszczalne są jakiekolwiek ingerencje w fabrycznie wykonane izolacje narzędzi. Nie wolno skracać lub naruszać ilości warstw izolacji, ponieważ po takiej operacji nie mamy już do czynienia z narzędziem bezpiecznym, a certyfikat VDE natychmiast traci ważność.

Przy narzędziach VDE bardzo ważny jest wybór odpowiedniego egzemplarza. Dlatego właśnie Wiha ma w swojej ofercie szeroki asortyment produktów VDE. Każdy użytkownik może znaleźć właściwe i odpowiednie narzędzie do wykonywanej pracy. Wiha oferuje również systemy do bezpiecznego przenoszenia oraz przechowywania narzędzi, ale to już temat na nasz następny artykuł.